PL EN

Fluorescencja - czym jest i na czym polega?

28.10.2025

Fluorescencja to fascynujące zjawisko fizyczne polegające na emisji światła przez substancję, która wcześniej pochłonęła energię promieniowania elektromagnetycznego. Najczęściej widzimy ją, gdy materiał świeci na niebiesko, zielono lub czerwono pod wpływem światła UV. Choć zjawisko fluorescencji ma charakter naukowy, spotykamy je w codziennym życiu – od lamp fluorescencyjnych, przez medycynę, aż po zabezpieczenia banknotów. Mówiąc prościej, zjawisko fluorescencji polega na tym, że atomy lub cząsteczki absorbują energię, a następnie niemal natychmiast wypromieniowują ją w postaci światła o innej długości fali.

Fluorescencja – co to?

To świecenie substancji po wzbudzeniu jej odpowiednim promieniowaniem. W literaturze naukowej często można spotkać definicję - to proces luminescencji, w którym światło widzialne powstaje w wyniku absorpcji energii przez elektrony i ich powrotu do stanu podstawowego.

Może Cię również zainteresować: fosforescencja – co to?

Jak działa fluorescencja?

A więc jak działa fluorescencja? Kluczowe jest tu źródło energii. Kiedy cząsteczki zostają oświetlone falami ultrafioletu, elektron „przeskakuje” na wyższy poziom energetyczny. Następnie szybko wraca do stanu niższego, a nadmiar energii wydziela w formie światła widzialnego. To właśnie sprawia, że niektóre minerały, farby czy nawet substancje biologiczne świecą w ciemności pod lampą UV.

Fluorescencja – zastosowanie

Fluorescencja znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach. W medycynie wykorzystuje się ją w diagnostyce – np. w badaniach okulistycznych czy obrazowaniu tkanek nowotworowych. W biologii molekularnej służy do znakowania DNA i białek. W przemyśle i kryminalistyce umożliwia wykrywanie fałszerstw dokumentów i banknotów. W technice stosuje się ją w lampach fluorescencyjnych oraz farbach odblaskowych.

Fluorescencja – przykłady

Do najbardziej znanych przykładów należą świecące minerały, barwniki używane w laboratoriach czy specjalne markery stosowane przez policję. Przykłady fluorescencji obejmują również rośliny i zwierzęta, które naturalnie świecą w świetle UV, np. niektóre gatunki skorpionów czy ryb głębinowych.

Promieniowanie wywołujące fluorescencję

Podstawą zjawiska jest promieniowanie wywołujące fluorescencję. Najczęściej jest to ultrafiolet, choć w niektórych przypadkach fluorescencję wzbudza także promieniowanie rentgenowskie lub wiązki elektronów. Ważne jest to, że długość fali promieniowania wzbudzającego jest krótsza od długości fali światła emitowanego.

Czy fluorescencja jest szkodliwa?

Sama fluorescencja, czyli świecenie substancji, nie stanowi zagrożenia. Potencjalnie szkodliwe może być jedynie promieniowanie UV używane do jej wzbudzania – dlatego należy zachować ostrożność przy pracy z lampami ultrafioletowymi.

Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą – sprzedajemy sprzęt laboratoryjny do zastosowań profesjonalnych. Posiadamy szeroką ofertę producentów oraz asortymentu.